Παρασκευή 8 Μαρτίου 2019

Σαν σήμερα 9 Μαρτίου 1941. Οι “νέες Θερμοπύλες” στο ύψωμα 731 στην Αλβανία



Συμπληρώνονται φέτος 78 χρόνια από την ηρωϊκή αντίσταση των Ελλήνων μαχητών στα υψώματα 731 και 717.
Στα υψώματα αυτά κατά τη διάρκεια της λεγόμενης εαρινής επίθεσης των Ιταλών και συγκεκριμένα κατά την  περίοδο από της 9 έως 25 Μαρτίου 1941 γράφτηκε μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της Ελληνικής ιστορίας.
Αξίζει να αναφερθούμε στα ιστορικά γεγονότα. Τα υψώματα 731 και 717  στην Αλβανία είναι βόρεια της Κλεισούρας κοντά στον αυχένα της Τρεμπεσίνας. Ηταν από τα ισχυρότερα ερείσματα που είχε καταλάβει ο ελληνικός στρατός κατά τη χειμερινή περίοδο. Εφραζαν το πέρασμα των Ιταλών προς την Κλεισούρα απ’όπου θα μπορούσαν να κατευθυνθούν μέσω της κοιλάδας του Αώου προς την Πρεμετή –Λεσκοβίκι –Μέρτζανη και Ερσέκα αποκόπτοντας έτσι το βόρειο και το νότιο μέτωπο και θα έφταναν στη συνέχεια άνετα προς τα Ιωάννινα.
Στις 6.30 το πρωϊ της 9ης Μαρτίου και έως τις 9.00 επί δυόμισι ώρες εκδηλώθηκε σφοδρή επίθεση του ιταλικού πεζικού σε μήκος 6 χιλιομέτρων. Τα 300 πυροβόλα των Ιταλών έριξαν περί τις 100.000 βλήματα κατά του υψώματος 731. Το ύψωμα ανασκάφτηκε. Τα δέντρα που το κάλυπταν ξεριζώθηκαν, τα δε χαρακώματα και τα συρματοπλέγματα των Ελλήνων μαχητών διαλύθηκαν. Το ύψωμα κόντυνε κατά 5 μέτρα. Εγινε 726.
Μέχρι το τέλος της ημέρας ακολούθησαν άλλες τρεις λυσσώδεις επιθέσεις. Το 5ο Σύνταγμα αντιμετώπισε νικηφόρα και αυτή την επίθεση των Ιταλών. Μέσα στο ανασκαμμένο ύψωμα υπήρχαν ακόμη Ελληνες μαχητές που άφηναν τους Ιταλούς να πλησιάζουν σε απόσταση βολής και ύστερα τους θέριζαν με αιφνιδιαστικές επιθέσεις και τις ξιφολόγχες. Ουδείς εγκατέλειψε.
Είχε προηγηθεί η διαταγή του Ταγματάρχη Δημήτρη Κασλά, Διοικητή του 2ου τάγματος του 5ου Συντάγματος που υπερασπιζόταν το 731 που έλεγε:

«Επί των κατεχομένων θέσεων θα αμυνθώμεν μέχρις εσχάτων. Ουδείς θα κινηθεί προς τα οπίσω. Εμψυχώσατε τους άνδρες σας και τονώσατε το ηθικόν των. Τότε μόνον θα διέλθει ο εχθρός  εκ της τοποθεσίας μας, όταν αποθάνωμεν άπαντες επί των θέσεών μας».
Η αντίσταση των Ελλήνων και η μάχη σώμα με σώμα συνδυασμένη και με την αποτελεσματικότητα του πυροβολικού επιφέρουν σοβαρές απώλειες στους Ιταλούς. Οι ίδιες τρομερές σκηνές επανελήφθησαν και τις επόμενες ημέρες. Η απαράμιλλη γενναιότητα και η αυτοθυσία των αμυνόμενων υπερασπιστών του υψώματος 731 δεν επιτρέπει καμία παραχώρηση.
Στο υπόλοιπο μέτωπο δηλαδή βόρεια του Αψου ποταμού και δυτικά του Αώου ποταμού οι επιθέσεις των Ιταλών απέτυχαν οικτρά. Ο απολογισμός σε νεκρούς και τραυματίες από πλευράς Ιταλών πολύ οδυνηρός.
Η αντίσταση των Ελλήνων ακύρωσε την προσπάθεια του Μουσολίνι να κατακτήσει την Ελλάδα και ντροπιασμένος και ταπεινωμένος αναχωρεί στις 21 Μαρτίου για τη Ρώμη. Ετσι έληξε η λεγόμενη εαρινή ιταλική επίθεση με σημαντικές απώλειες και από τις δύο πλευρές.
Κάθε χρόνο η Περιφερειακή ενότητα Τρικάλων οργανώνει εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για να τιμήσει τα ηρωϊκά παιδιά της που ντρόπιασαν τον Μουσολίνι.