Συγγραφικό έργο: Νέο ιστορικό πόνημα

Συγγραφή ιστορικού πονήματος με τίτλο:

"ΟΣΟΙ ΔΕ ΓΥΡΙΣΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ" Εκδοση 2014

Αναφέρεται στους Ελληνες μαχητές του 1940-41 που άφησαν την τελευταία τους πνοή σε χωριά της Δρόπολης και στα νοσοκομεία της περιοχής Αργυροκάστρου.

Η πρώτη έκδοση του παρόντος βιβλίου που έγινε το 2002, διατέθηκε δωρεάν στους συγγενείς των πεσόντων στο Βουλιαράτι Αργυροκάστρου, στις βιβλιοθήκες της Ελλάδος και τους φορείς του χωριού Βουλιαράτι για να εξασφαλίσουν έσοδα για τη συντήρηση του νεκροταφείου των πεσόντων μαχητών του’ 40 και για έργα στο χωριό τους.

Η έκδοση αυτή εξαντλήθηκε τον πρώτο κιόλας χρόνο και ανταποκρινόμενος στις επιθυμίες του αναγνωστικού κοινού και κυρίως των ευάριθμων επισκεπτών-προσκυνητών στο χωριό Βουλιαράτι Αργυροκάστρου όπου βρίσκεται το μοναδικό στη γειτονική χώρα νεκροταφείο με αναγνωρισμένους πεσόντες, αλλά και σε άλλα μέρη της Αλβανίας προχώρησα στην παρούσα έκδοση.

Η παρούσα έκδοση είναι συμπληρωμένη με νέα στοιχεία που εντόπισα στην ιστορική μου έρευνα κατά τη διάρκεια των ετών 2002 έως 2013.

Στο διάστημα αυτό βρήκα και άλλους συγγενείς πεσόντων, που φιλοξενεί το στρατιωτικό κοιμητήριο Βουλιαρατίου, πήρα τις φωτογραφίες των συγγενών τους μαχητών του’ 40, τις οποίες παραθέτω στην παρούσα έκδοση.

Με βάση ιστορικά έγγραφα που εντόπισα σε συνδυασμό και με άλλα στοιχεία, έγινε ταυτοποίηση των 18 αγνώστων μαχητών του’ 40, που φιλοξενούνται στο νεκροταφείο πεσόντων στο Βουλιαράτι και γράφτηκαν τα ονόματά τους στους ατομικούς τάφους. Μέχρι τότε αναγραφόταν ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ.
Τον Αύγουστο του 2003 σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές τοποθετήσαμε στους ατομικούς τάφους των πεσόντων στο Βουλιαράτι ομοιόμορφες φωτογραφίες (όσες μπόρεσα και βρήκα). 
Στα πλαίσια μιας άλλης έρευνας για τους συμπατριώτες μου Ολύμπιους μαχητές του’ 40, που έμειναν για πάντα στη γειτονική χώρα, επισκέφθηκα πολλές φορές τόπους μαχών στην Αλβανία και το 2005 έγραψα ένα βιβλίο που είναι αφιερωμένο σ’αυτούς.
Η επαφή μου με συγγενείς πεσόντων και παλαιμάχους του'40 με φόρτισε συναισθηματικά. 
Ετσι αναγκάστηκα να διευρύνω τη μελέτη μου σε μεγαλύτερο χώρο στην Αλβανία.
Στα χρόνια που πέρασαν πολλές φορές σκαρφάλωσα στα αιματοβαμμένα βουνά της Αλβανίας, περπάτησα σε τόπους μαχών και μέσα από δρόμους στενούς και δύσκολους επιβεβαίωσα τη δυσκολία και τη φρίκη του πολέμου, που έχει αφήσει ακόμη τα ίχνη του στα μέρη εκείνα.
Συνομίλησα με επιζώντες που έζησαν τα γεγονότα, τράβηξα φωτογραφίες και εξασφάλισα ντοκουμέντα. Ετσι εξασφάλισα αρκετό πρωτογενές υλικό και διεύρυνα την εργασία μου σε μεγαλύτερο χώρο στην κεντρική και νότια Αλβανία.
Στην έρευνα αυτή εντόπισα και αναγνωρισμένους πεσόντες. Αναζήτησα και επικοινώνησα με τους συγγενείς των πεσόντων αυτών, πήρα φωτογραφίες, πληροφορίες και έγγραφα και συνόδευσα πολλούς απ’αυτούς στον τόπο τιμής.
Για τους πεσόντες και τραυματίες που αναφέρονται στην παρούσα έκδοση, και υπερβαίνουν τους 300, πολλοί από τους συγγενείς τους θα μάθουν (μετά από 74 χρόνια) για τον τόπο τιμής, τον τόπο που άφησαν οι μαχητές αυτοί την τελευταία τους πνοή ή τραυματίστηκαν (προκειμένου για τους τραυματίες).

Ο εορτασμός της 75ης επετείου του ΟΧΙ, πέρα απ'τα σύνορα

Ο εορτασμός της 75^ης επετείου του ΟΧΙ πέρα από τα σύνορα, εκεί που αναπαύονται εκείνοι που έδειξαν στους λαούς της γης  πως πολεμούν οι ήρωες, όταν οι περιστάσεις το απαιτούν

Με λαμπρότητα γιορτάστηκε η 75^η επέτειος του ΟΧΙ πέρα από τα σύνορα στα δύο αναγνωρισμένα στρατιωτικά κοιμητήρια πεσόντων στην Αλβανία.
Νωρίς το πρωϊ (όπως κάθε χρόνο) στο αναγνωρισμένο στρατιωτικό κοιμητήριο πεσόντων Βουλιαρατίου και μοναδικό με αναγνωρισμένους πεσόντων σκορπίσαμε τριαντάφυλλα στους τάφους των πεσόντων.

Το στρατιωτικό κοιμητήριο Βουλιαρατίου Αργυροκάστρου

Στις 10 το πρωϊ έγινε επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στο στρατιωτικό κοιμητήριο πεσόντων στην Κλεισούρα.

Η δοξολογία

Ακολούθως στις 12 το μεσημέρι στο χωριό Βουλιαράτι τελέστηκε δοξολογία στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου που χρονολογείται από το 1584. Χοροστάτησε ο Σεβασμιότατος μητροπολίτης Αργυροκάστρου κ.Δημήτριος.

Πλήθος κόσμου από την Ελλάδα και την Ελληνική μειονότητα συμμετείχε στην εκδήλωση. 

Μετά το τέλος της δοξολογίας σχηματίστηκε πομπή και με επικεφαλής τους μαθητές των σχολείων του Βουλιαρατίου όλοι κατευθύνθηκαν στο στρατιωτικό κοιμητήριο.

Επιμνημόσυνη δέηση

Εκεί έγινε η επιμνημόσυνη δέηση, το προσκλητήριο πεσόντων, κατάθεση στεφάνων και ομιλίες.

Συγκινητική ήταν και η παρουσία των συγγενών των πεσόντων που αναπαύονται στο στρατιωτικό κοιμητήριο.

Παραβρέθηκαν ο πρέσβης της Ελλάδος στα Τίρανα κ. Λεωνίδας Ροκανάς, ο Γενικός πρόξενος της Ελλάδος στο Αργυρόκαστρο κ. Βασίλειος Τόλιος, εκπρόσωποι της Αλβανικής Κυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης,συγγενείς πεσόντων καθώς και εκπρόσωποι φορέων από την Αλβανία και την Ελλάδα.

Το μνημείο που βρίσκεται δίπλα απ’το ναό της Αγίας Σκέπης γέμισε από στεφάνια που κατέθεσαν οι εκπρόσωποι των παραπάνω φορέων:

Ο Πρέσβης της Ελλάδας στα Τίρανα Λεωνίδας Ροκανάς στο χαιρετισμό του σημείωσε ότι «είναι καλό να θυμόμαστε από την ιστορία μας τι έχουμε κάνει όταν βρισκόμαστε ενωμένοι σαν μία γροθιά και κυρίως όταν υπερασπιζόμαστε τα μεγάλα αγαθά και τα μεγάλα ιδανικά τα οποία πολλές φορές οι ίδιοι δώσαμε στην ανθρωπότητα».

Στη συνέχεια απηύθυνε έκκληση στην αλβανική πλευρά για το ανοικτό θέμα των άταφων Ελλήνων πεσόντων του Ελληνοιταλικού Πολέμου και ανέφερε τα εξής: «Η Αλβανία ξέρει πολύ καλά και ο αλβανικός λαός ακόμα καλύτερα, ότι οι εμείς οι Έλληνες έχουμε δείξει όχι απλώς αλληλεγγύη και εμπιστοσύνη αλλά κυριολεκτικά αγάπη απέναντι τους και πως έχουμε συμπαρασταθεί στις δύσκολες στιγμές της χώρας αυτής. Αυτό κάνουμε και θα κάνουμε και στο μέλλον. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι στο πλευρό της Αλβανίας και στην πορεία της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά έχω μία βαθιά παράκληση από καρδιάς για την φίλη αλβανική κυβέρνηση - και τον φίλο αλβανικό λαό. Οι περισσότεροι νεκροί μας από τον Ελληνοιταλικό Πόλεμο έπεσαν ηρωικά στο έδαφος αυτής της χώρας, αλλά είναι ακόμα άταφοι.

 Απευθύνω έκκληση στην αλβανική κυβέρνηση για ακόμα μία φορά να επιτρέψει τις εργασίες εκταφής των οστών των παλικαριών μας, την αναγνώριση τους και επιτέλους την τίμια ταφή τους σε τάφους με τις τιμές που τους αξίζουν. Η κατάσταση την οποία βιώνουμε δεν τιμά τον πολιτισμό μας ούτε τις άριστες και μακραίωνες σχέσεις που τιμούν τους δύο λαούς μας. Από την εποχή του Σοφοκλή και της Αντιγόνης όλοι οι άνθρωποι στην γη τιμούν τους νεκρούς».

Η μαθητική εκδήλωση

Η εκδήλωση στο στρατιωτικό κοιμητήριο έκλεισε με μαθητική εκδήλωση και τον Εθνικό ύμνο. Αξίζουν συγχαρητήρια στο εκπαιδευτικό προσωπικό των σχολείων του Βουλιαρατίου για την άρτια παρουσίαση και την επιλογή των ποιημάτων και των απαγγελιών που ήταν εμπνευσμένα από γεγονότα που διαδραματίστηκαν τον καιρό του πολέμου στον τόπο τους.
Στο τέλος ο ταλαντούχος ηπειρώτης τραγουδιστής Σάββας Σιάτρας τραγούδησε ένα συγκινητικό δημοτικό τραγούδι αφιερωμένο στον ηρωϊσμό του Ελληνα στρατιώτη στα Ηπειρωτικά βουνά.

Η δεξίωση

Στην κεντρική πλατεία του χωριού έγινε η δεξίωση για τους επισκέπτες και  τους συγγενείς των πεσόντων. Ακολούθησαν χοροί και τραγούδια και όλοι έφυγαν ενθουσιασμένοι και αναβαπτισμένοι.

Οι συγγενείς των πεσόντων ανανέωσαν  το ραντεβού για τον επόμενο χρόνο.

ΜΝΗΜΗ ΠΕΣΟΝΤΩΝ 1940-41 ΕΠΑΡΧΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΣ

ΕΠΑΡΧΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΣ- ΜΝΗΜΗ ΠΕΣΟΝΤΩΝ 1940-41

(Αφιέρωμα)

Σε λίγες ημέρες θα γιορτάσουμε την 75^η επέτειο του ΟΧΙ και θα τιμήσουμε τη μνήμη εκείνων που αγωνίστηκαν πάνω στα βουνά της Ηπείρου και της Αλβανίας για να προασπίσουν την τιμή και την ακεραιότητα της πατρίδος.

Να θυμηθούμε και τους Ολύμπιους μαχητές του’ 40 που δε γύρισαν από το μέτωπο.

144 πεσόντες από 56 χωριά της επαρχίας

Να μνημονεύσουμε τα ονόματά τους και να δούμε και τις φωτογραφίες τους (για όσους υπάρχουν).

Οι πρώτοι Ολύμπιοι νεκροί έπεσαν στις 14 Νοεμβρίου 1940 στο Ιβάν της Αλβανίας και ήσαν ο Γεώργιος Δημητρόπουλος από τη Δαφνούλα και οι Πεπές Παναγιώτης και Ευάγγελος Φωτεινόπουλος από τους Κρουνούς.

Στη μνήμη των Ολύμπιων πεσόντων, το 2005 έγραψα «εις μνημόσυνον αιώνιον» ένα βιβλίο το οποίο διανεμήθηκε δωρεάν στους συγγενείς τους σε ειδική εκδήλωση που έγινε στις 19/10/2005 στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ στην Αθήνα.

Το βιβλίο αυτό ταχυδρομήθηκε σε όλα τα σχολεία της επαρχίας Ολυμπίας και στις αναγνωρισμένες βιβλιοθήκες της χώρας.

Η καταγραφή των πεσόντων, ο εντοπισμός του τόπου τιμής και η αναζήτηση των συγγενών τους ήταν μια πολύχρονη και κοπιαστική προσπάθεια.

Επισκέφθηκα 56 χωριά (2 και 3 φορές) για να τεκμηριώσω την έρευνα και να συγκεντρώσω το απαιτούμενο υλικό.

Στη συνέχεια πήγα στην Αλβανία.Επισκέφθηκα αρκετούς τόπους μαχών και μέσα από δρόμους στενούς και δύσκολους επιβεβαίωσα τις δυσκολίες και τη φρίκη του πολέμου, που έχει αφήσει ακόμη τα ίχνη του στα μέρη εκείνα.

Οβίδες, σφαίρες και πάσης φύσεως πολεμικό υλικό είναι γεμάτα ακόμη τα υψώματα

Συνομίλησα με επιζώντες που έζησαν τα γεγονότα, τράβηξα φωτογραφίες, κατέγραψα μαρτυρίες  και εξασφάλισα ντοκουμέντα.

Εντόπισα και τάφους Ελλήνων πεσόντων και ενημέρωσα τους συγγενείς τους και κάθε χρόνο μαζί με συγγενείς πεσόντων συμμετέχουμε στις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής που γίνονται με λαμπρότητα στο αναγνωρισμένο στρατιωτικό κοιμητήριο Βουλιαρατίου για εκείνους που έμειναν για πάντα εκτός των συνόρων. Εκεί αναπαύονται και 3 Ολύμπιοι.

Μετά απ’όσα αναφέρθηκαν παραπάνω είναι χρήσιμο να γυρίσουμε το ρολόι της ιστορίας 75 χρόνια πίσω και να θυμηθούμε το θρυλικό ΟΧΙ.

Μέσα από τις εικόνες που θα προβληθούν στο βίντεο που ακολουθεί θα ακούσουμε το πρώτο ανακοινωθέν για την κήρυξη του πολέμου και θα δούμε τις σκηνές που επακολούθησαν.

Οι επίστρατοι Ολύμπιοι όταν άκουσαν το κάλεσμα της πατρίδος έτρεξαν να φορέσουν το χακί και να πάνε στο μέτωπο.

Επιβιβάστηκαν στο σιδηρόδρομο και συγκεντρώθηκαν στην Καλαμάτα. Εκεί σε συνεργεία υπό την εποπτεία του τότε Συνταγματάρχη Βενετσάνου Κετσέα γινόταν η κατάταξη εφέδρων.

Αφού συμπληρώθηκαν 3 τάγματα σε άνδρες και μεταγωγικά στις 8 και 9 Νοεμβρίου επιβιβάστηκαν σε διαδοχικούς συρμούς και αναχώρησαν για το Ρούφ Αθηνών. Εκεί έγινε μετεπιβίβαση στο σιδηρόδρομο ΣΕΚ και έφθασαν στα Φάρσαλα. Από εκεί με τοπικό σιδηρόδρομο έφθασαν στην Καλαμπάκα όπου στη θέση Κουτσούφλιανη έστησαν τον πρώτο προσωρινό καταυλισμό.

Παρέμειναν 8 ημέρες και στη συνέχεια πεζοπορία έφθασαν στο Τεπελένι μετά από 12 ημέρες. Η μετακίνηση γινόταν τις νυκτερινές ώρες γιατί την ημέρα κινδύνευαν από τα αεροπλάνα.

Μέσα από τα βορειοηπειρωτικά βουνά κατέληξαν στις 13 Δεκεμβρίου στο χωριό Γκολέμι Αργυροκάστρου το οποίο είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους.

Η πορεία προς το μέτωπο ήταν γεμάτη κακουχίες. Το οδικό δίκτυο ανύπαρκτο, ο ανεφοδιασμός δύσκολος. Η κουραμάνα σε πολλές περιπτώσεις μοναδική τροφή. Τα ζώα αποδεκατίζονταν, κοκάλωναν εκεί που βρίσκονταν σταματημένα για τη νύχτα. Οι χιονοθύελλες έδερναν τα υψώματα και άρπαζαν τα αντίσκηνα. Αρκετοί θάφτηκαν μέσα στο χιόνι. Οι μαχητές μας είχαν να παλέψουν όχι μόνο με τον εχθρό, αλλά και με τον πρώιμο χειμώνα.

Πορεία επίστρατων Ολυμπίων του 9ου Συντάγματος από Καλαμάτα για το μέτωπο

Τα μεταγωγικά, οι αφανείς ήρωες του πολέμου, λόγω της μακράς πορείας, της κακής διατροφής, των σκληρών καιρικών μεταβολών απέθνησκαν κατά χιλιάδες. Πολλά απ’αυτά φορτωμένα γκρεμίστηκαν σε χαράδρες, άλλα σκοτώθηκαν από τα εχθρικά πυρά και άλλα δεν άντεξαν τις κακουχίες και έμειναν για πάντα στην Αλβανία. Από τα 125.000 μεταγωγικά που είχαν επιταχθεί ελάχιστα επέστρεψαν πίσω.

Στρ. Λιανός Βασίλειος του  Ιωαν. -Φρίξα

Συγκινητική είναι η περίπτωση του συμπατριώτη Βασίλη Λιανού από τη Φρίξα, που επιτάχθηκε μαζί με το άλογό του, πήγε στο μέτωπο και δεν ξαναγύρισε ούτε αυτός, ούτε το άλογό του.

Η αυταπάρνηση και ο ενθουσιασμός του ελληνικού στρατού όχι μόνο επέτρεψε στους Ελληνες να αντιμετωπίσουν την ιταλική επίθεση με επιτυχία, αλλά και να περάσουν στην αντεπίθεση. Ετσι σε λιγότερο από ένα μήνα ο ελληνικός στρατός απώθησε τον ιταλό επιδρομέα 40-60 χιλιόμετρα πέρα απ’τα ελληνικά σύνορα.

Επακολούθησε η εαρινή επίθεση στις 7 Μαρτίου 1941 όπου ο Μουσολίνι αφού μετέφερε στην Αλβανία άλλες 10 μεραρχίες απέτυχε να κάμψει την αντίσταση των Ελληνικών προφυλακών.

Ο σύμμαχός του όμως, ο Χίτλερ είναι βιαστικός. Αφού ξεκαθάρισε με τα κράτη της Δυτικής και της κεντρικής Ευρώπης, ετοιμάζεται να επιτεθεί κατά της Σοβιετικής Ένωσης.

Πρέπει να εξασφαλίσει πρώτα το δεξιό πλευρό των στρατιών του από την πλευρά των Βαλκανίων.

Όλες οι χώρες υποχωρούν και η Ελλάδα μένει μόνη και δέχεται όλο το βάρος της Γερμανικής επίθεσης.

Στις 6 Απριλίου 1941 o Χίτλερ επιτίθεται ταυτόχρονα και κεραυνοβόλα κατά της Γιουγκοσλαβίας και της Ελλάδος μέσα από το Βουλγαρικό έδαφος.

Οι γερμανικές φάλαγγες πέφτουν με λύσσα στα οχυρά μας.

Ο ελληνικός στρατός και ο λαός καλούνται για άλλη μια φορά να πράξουν το καθήκον τους.

Λυσσώδης μάχες έγιναν στα οχυρά Ρούπελ, Ιστίμπεη και Λίσσε καθώς και στο οχυρό Μπέλες.

Στο οχυρό Ρούπελ ο συμπατριώτης από τη Ζούρτσα λοχαγός Γεώργιος Κόπιτσας πολέμησε γενναία.

Τελικά στις 9 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί μπαίνουν στη Θεσσαλονίκη και προχωρούν προς νότο καταλαμβάνοντας όλη την Ελλάδα .

Την ίδια ημερομηνία (9.4.41) που μπήκαν οι Γερμανοί στη Θεσσαλονίκη δόθηκε εντολή οι Ελληνικές δυνάμεις να αποσυρθούν από το μέτωπο.

Εδάφη παρμένα με αίμα, θυσίες υπεράνθρωπες, κρατημένα μέσα στο βαρυχείμωνο με τα δόντια, έπρεπε να τα παρατήσει ο ελληνικός στρατός και να αποχωρήσει από το μέτωπο της Αλβανίας.

Στις 23 Απριλίου υπογράφτηκε στη Θεσσαλονίκη η «Σύμβαση Συνθηκολόγησης».

Έτσι μια εποποιία γεμάτη δόξες και ηρωισμούς έκλεισε με τη συνθηκολόγηση αυτή.

Οι αδικημένοι αυτού του πολέμου, οι Έλληνες φαντάροι, από τους μακρινούς τόπους διαλύσεως των μονάδων τους, πήραν το δρόμο του γυρισμού στα σπίτια τους με τα πόδια.

Αυτοί που έδειξαν στους λαούς της γης πως πολεμούν οι ήρωες, γύρισαν στα σπίτια τους για να δώσουν συνέχεια στον τίμιο αγώνα τους, να εξοφλήσουν τροφεία στους γονείς, να στηρίξουν συζύγους, να μεγαλώσουν παιδιά, να φυτέψουν λουλούδια στα αποκαϊδια και στις στάχτες για να χαμογελάσει πάλι το πρόσωπο της γης.

Οσοι απόμειναν με αδειανή αγκαλιά, όσοι δεν είδαν το δικό τους πολεμιστή να γυρίζει πίσω μαυροφορέθηκαν, έσφιξαν την καρδιά τους και συνέχισαν και αυτοί τον αγώνα της ζωής. 

Οι Γερμανοί στις 27 Απριλίου 1941 έφθασαν στην Αθήνα. Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Αθήνας θα διακόψει την τακτική μετάδοση της κυριακάτικης θείας λειτουργίας και θα αναγγείλει σημαντικά γεγονότα.

Ετσι με τα συμβάντα αυτά έκλεισε η περίοδος του πολέμου 1940-41 και από εδώ και πέρα για 4,5 χρόνια τον ουρανό της Ελλάδας θα τον σκεπάσουν τα σύννεφα της κατοχής.

Από την έναρξη του πολέμου ως και τις 28 Απριλίου 1941 οι απώλειες του Ελληνικού στρατού έφτασαν τις 13.936 άτομα. Αλλά δεν ήταν μόνον αυτοί. 

Είναι και οι τραυματίες 62.663 οι περισσότεροι απ’τους οποίους άφησαν κάποιο μέλος του σώματός τους στα Ελληνο-αλβανικά βουνά. Οι παγόπληκτοι ανήλθαν σε 25.000. 

Ζώντας σήμερα σε μια εποχή μεγάλων ανατροπών, που αμφιβάλλουμε για την εντιμότητα των γειτόνων μας και των άλλων, είναι ανάγκη να ενστερνιστούμε την επιταγή που μας άφησε η γενιά του 40 για αρραγή ενότητα και εθνική ομοψυχία.

Στο βίντεο που ακολουθεί θα δείτε εικόνες από την επιστράτευση των Ολύμπιων μαχητών του 40’, την πορεία προς το μέτωπο, τις σκληρές καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τη χρονιά εκείνη και θα ακούσετε ήχους από την εισβολή των Γερμανών.

Επίσης από σχετικούς πίνακες θα ενημερωθείτε για τα ολέθρια αποτελέσματα του πολέμου.

Τιμή σ’αυτούς που έπεσαν για την πατρίδα, παράδειγμα γι’αυτούς που ζουν σήμερα ελεύθεροι χάρη στη θυσία εκείνων.

Ηρωες της Ολυμπίας για την ύψιστη προσφορά σας προς την πατρίδα, οι συγγενείς και οι συμπατριώτες σας δεν θα σας ξεχάσουν ποτέ, γιατί τα ονόματά σας είναι γραμμένα με ανεξίτηλα γράμματα που αντέχουν στο χρόνο και δεν σβήνουν εύκολα από τη μνήμη τους. Αυτός είναι εξάλλου και ο σκοπός αυτού του αφιερώματος.

Ας είναι λοιπόν αιώνια η ιερή σας μνήμη.
Δείτε το 1o βίντεο που αναφέρεται στην επιστράτευση, την πορεία στο μέτωπο και τις θυσίες

Δείτε το 2o βίντεο  (Ονομαστικός κατάλογος και φωτογραφίες πεσόντων)

ΠΕΣΟΝΤΕΣ του 40, Μια συγκλονιστική ιστορία

Επος του'40-Μια συγκλονιστική ιστορία
Μετά από δεκαετίες συγγενείς πεσόντων του'40, βρήκαν στό μέτωπο τους τάφους των πεσόντων συγγενών τους.

Ηταν μια πολύχρονη και κοπιαστική προσπάθεια εντοπισμού πεσόντων, αναζήτησης και ενημέρωσης των συγγενών τους, οι οποίοι μετά από 62 έως 73 χρόνια εκαναν την πρώτη επίσκεψη στον τόπο τιμής.

Δείτε το βίντεο που ακολουθεί:

75η Επέτειος του ΟΧΙ -Επετειακές εκδηλώσεις εθνικής εορτής και προσκήνυμα στους τόπους που αναπαύονται Ελληνες μαχητές του'40

75η επέτειος του ΟΧΙ -Επετειακές εκδηλώσεις εθνικής εορτής και προσκήνυμα στoυς τόπους που αναπαύονται Ελληνες μαχητές του’40

Συμπληρώνονται φέτος 75 χρόνια από την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου ή όπως επικράτησε να λέγεται «Επος του 40».

Ο πόλεμος αυτός που συμπύκνωσε την εθνική στάση απέναντι στους εισβολείς διήρκεσε από τις 28 Οκτωβρίου 1940 μέχρι τέλος Μαϊου 1941.

Στο διάστημα αυτό η χώρα μας αντιμετώπισε τρεις εισβολείς (Ιταλοί, Γερμανοί και Βούλγαροι). Οι θυσίες πολλές.

Εκτός των συνόρων (στα βουνά της Αλβανίας) έμειναν για πάντα πάνω από 8.000 μαχητές του’40. Οι περισσότεροι άταφοι και άγνωστο που βρίσκονται.

Τραυματίες πάνω από 63.000 και ορισμένοι μάλιστα άφησαν και κάποιο μέλος του σώματός τους στα μέρη αυτά.

Μεταγωγικά αναρίθμητα. Από τις 125.000 που επιτάχθηκαν πολύ λίγα γύρισαν πίσω.
Φέτος στις περιφέρειες Πρεμετής και Αργυροκάστρου στις 28 Οκτωβρίου θα γίνουν επετειακές εκδηλώσεις.

Μονή Αγίου Νικολάου Κλεισούρας Πρεμετής και σστρατιωτικό κοιμητήριο Ελλήνων πεσόντων του'40

Ειδικότερα στο στρατιωτικό κοιμητήριο της Μονής Αγίου Νικολάου στην Κλεισούρα θα γίνει επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στις 10 το πρωί και στη συνέχεια στο χωριό Βουλιαράτι Αργυροκάστρου που βρίσκεται το άλλο αναγνωρισμένο στρατιωτικό κοιμητήριο (με αναγνωρισμένους πεσόντες) θα γίνει με λαμπρότητα η επίσημη γιορτή για εκείνους που έμειναν για πάντα εκτός των συνόρων.

Στρατιωτικό κοιμητήριο Βουλιαρατίου με αναγνωρισμένους πεσόντες

Συμμετέχουν οι διπλωματικές αρχές της Ελλάδος στην Αλβανία, τα σχολεία  και φορείς της περιοχής, συγγενείς πεσόντων και αρκετοί φορείς από την Ελλάδα.

Το αναγνωρισμένο στρατιωτικό κοιμητήριο Βουλιαρατίου φιλοξενεί σε ατο- μικούς τάφους 57 Ελληνες στρατιώτες και 1 αξιωματικό στα δε οστεοφυλάκιά του πάνω από 250 μαχητές του’40 που βρέθηκαν σε διάφορα μέρη.

Για να γνωρίσουν οι νεότεροι  και οι επισκέπτες την προσφορά του χωριού στον πόλεμο του'40, αλλά  και τον  αξιοθαύμαστο  τρόπο   που   διατηρήθηκε  και  ανα δείχτηκε το κοιμητήριο αυτό σας  παραπέμπω σε προηγούμενη ανάρτηση στο ιστολόγιό μου.

Κάνετε κλίκ επάνω στον σύνδεσμο που ακολουθεί:

Https://Agpanag.blogspot.com/2011/10/40.html

75η επέτειος του ΟΧΙ -Προσκήνυμα στoυς τόπους που αναπαύονται Ελληνες πεσόντες του’40

75η επέτειος του ΟΧΙ -Προσκήνυμα στoυς τόπους που αναπαύονται Ελληνες πεσόντες του’40

Πλησιάζει η 28η Οκτωβρίου και η Ενωση Ελλήνων Λογοτεχνών, το αρχαιότερο λογοτεχνικό σωματείο της χώρας, όπως τα προηγούμενα χρόνια έτσι και φέτος, προγραμμάτισε τριήμερη εκδρομή –Προσκύνημα στη Βόρεια Ηπειρο  για να τιμήσει τους πεσόντες του’40.

Συμμετέχουν και αρκετοί συγγενείς πεσόντων.

Η ανακοίνωση που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ» που κυκλοφορεί:

ΜΝΗΜΗ ΕΥΡΥΤΑΝΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ

ΜΝΗΜΗ ΕΥΡΥΤΑΝΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ

Ενα ενδιαφέρον πολυσέλιδο βιβλίο (470 σελίδων) κυκλοφόρησε πρόσφατα που αναφέρεται στους Ευρυτάνες πεσόντες του 1940-41.

Τίτλος του βιβλίου "ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΣ " και συγγραφέας ο δάσκαλος και εκδότης του περιοδικού ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ Κώστας Αντ. Παπαδόπουλος.

Ο συγγραφέας με πολύ κόπο μάζεψε στοιχεία για τους 201 Ευρυτάνες πεσόντες και μετά από 75 χρόνια τα παρουσιάζει στο βιβλίο συτό προσθέτοντας έτσι ένα πολύτιμο πετραδάκι στο αιματοβαμμένο οικοδόμημα της νεοελληνικής μας ιστορίας και ταυτόχρονα πλουτίζει τη βιβλιογραφία του έπους του'40 και αναδεικνύει την προσφορά της Ευρυτανίας στον αγώνα αυτό.

Ετσι χάρη στο βιβλίο του εκλεκτού φίλου οι Ευρυτάνες πεσόντες περνούν στην αιωνιότητα και οι επερχόμενες γενεές δεν θα τους ξεχάσουν γιατί τα ονόματά τους είναι γραμμένα πλέον με ανεξίτηλα γράμματα που αντέχουν στο χρόνο και δε σβήνουν εύκολα από τη μνήμη.

Για ορισμένους Ευρυτάνες πεσόντες πρόσφερα και εγώ το δικό μου μικρό λιθαράκι με πληροφορίες και φωτογραφίες από το μέτωπο.

Το βιβλίο αυτό πρέπει να διαβαστεί απ'όλους τους Ευρυτάνες και να μην λείπει από καμία βιβλιοθήκη.

Συγχαρητήρια στον εκλεκτό φίλο για την κοπιαστική δουλειά του.

Τιμητική αναφορά στον έφεδρο υπολοχαγό Γεώργιο Ιω. Αναστασόπουλο

Εφυγε σήμερα από κοντά μας ένας από τους λίγους επιζώντες παλαιμάχους του’40.
Πρόκειται για τον έφεδρο υπολοχαγό Γεώργιο Ιω. Αναστασόπουλο.
Η τελευταία πράξη θα γίνει αύριο (23/7/2015) στο κοιμητήριο του Προφήτη Ηλία στην Αγία Παρασκευή Αττικής.
Την περίοδο του’40 ήταν έφεδρος Ανθυπολοχαγός του Πυροβολικού και πολέμησε στα βορειοηπειρωτικά βουνά κατά του Ιταλού εισβολέα.
Στις επιχειρήσεις του τομέα Αγιοι Σαράντα –Χειμμάρα τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε στο Σ1 Πεδινό χειρουργείο που λειτουργούσε στο χωριό Βουλιαράτι Αργυροκάστρου.
Μετά την επούλωση των τραυμάτων επανήλθε πάλι στο μέτωπο και έμεινε μέχρι τη λήξη του πολέμου.
Τα γεγονότα του πολέμου έμειναν βαθιά χαραγμένα στο μυαλό του και μετά από 72 χρόνια από το έπος του 40, στο γέρμα της ζωής του, θέλησε να εκπληρώσει το χρέος προς τους συμπολεμιστές του που έμειναν για πάντα, στα μέρη που πολέμησε.
Ετσι με την ευκαιρία τριήμερης προσκυνηματικής εκδρομής στη βόρειο ήπειρο που πραγματοποίησαν τα πνευματικά σωματεία της χώρας μας ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ και ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ τα οποία μου εμπιστεύτηκαν την οργάνωσή της, έλαβε μέρος μαζί με μέλη της οικογένειάς του.
Οι σκηνές συγκινητικές. Αντίκρισε τα μέρη που πολέμησε και στο στρατιωτικό κοιμητήριο του Βουλιαρατίου ως παλαίμαχος του 40 κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη των συμπολεμιστών του.
Λίγες ημέρες αργότερα τα πνευματικά σωματεία που προανέφερα σε ειδική τελετή που έγινε στην Αθήνα τον τίμησαν με το χρυσό Μετάλλιο Πνευματικής Αξίας Α’ Τάξεως.

Ενδιαφέρουσα ανακοίνωση για τους συγγενείς των πεσόντων 1940-41

Ενδιαφέρουσα ανακοίνωση για τους συγγενείς των πεσόντων 1940-41

Ανοιξε ο δρόμος και άρχισε η διαδικασία ενημέρωσης συγγενών πεσόντων για τη λήψη γενετικού υλικού προκειμένου να ταυτοποιηθούν οι πεσόντες 1940-41 που έπεσαν στο Αλβανικό μέτωπο.

Σύμφωνα με το Γενικό Επιτελείο Στρατού και το 401 ΓΣΝΑ/Κέντρο Μοριακής Βιολογίας οι συγγενείς των πεσόντων που επιθυμούν να αναγνωρίσουν μέσω ανάλυσης DNA τα λείψανα πεσόντων συγγενών τους θα πρέπει να προσέλθουν (μετά από τηλεφωνική προσυνεννόηση)  στο 401 ΓΣΝΑ (οδός Παν.Κανελλοπούλου 1 Αθήνα) στο κέντρο Μοριακής Βιολογίας (αρμόδιος ο διευθυντής του κέντρου ιατρός Παναγιώτης Μενούνος τηλ.210 7494749) για να γίνει η λήψη γενετικού υλικού.

Ετσι θα δημιουργηθεί η βάση δεδομένων και το υλικό αυτό θα χρησιμοποιηθεί για την αναγνώριση της ταυτότητας λειψάνων πεσόντων που έχουν περισυλλεγεί ή θα περισυλλεγούν αργότερα.

Για τους συγγενείς των πεσόντων που κατοικούν σε άλλα μέρη εκτός του νομού Αττικής η αιμοληψία μπορεί να γίνει σε στρατιωτικούς ή αν δεν υπάρχουν σε κρατικούς υγειονομικούς σταθμούς,

Στη συνέχεια το υλικό αυτό πρέπει να αποσταλεί στο 401 ΓΣΝΑ/Κέντρο Μοριακής Βιολογίας.

Σημειώνεται ότι στην όλη διαδικασία λήψης γενετικού υλικού δεν υπάρχει καμία οικονομική επιβάρυνση για τους συγγενείς.

Διευκρινίζεται επίσης ότι η λήψη αίματος μπορεί να γίνει από τους παρακάτω συγγενείς:

 Για περισσότερες πληροφορίες στο διευθυντή του κέντρου Μοριακής Βιολογίας στο 401 ΓΣΝΑ ιατρό κ.Παναγιώτη Μενούνο, τηλ. 210 7494749 τις εργάσιμες ημέρες και ώρες.

Εκθεση επί της δράσεως του 6ου λόχου του 15ου Συντάγματος πεζικού κατά τη μάχη της Βησσάνης

Έκθεση του Λοχαγού Δημητρίου Καραχάλιου

Επί της δράσεως του 6^ου Λόχου του 15^ου Συντάγματος Πεζικού Ιωαννίνων κατά τη μάχη της Βήσσανης

Σε προηγούμενη  ανάρτηση με θέμα «Η θρυλική μάχη της Βησσάνης» έγινε εκτενής αναφορά για τα γεγονότα, τους συντελεστές και τις απώλειες της μάχης αυτής.

Στην παρούσα ανάρτηση παρατίθεται η έκθεση του επικεφαλής του 6^ου Λόχου, Λοχαγού Δημητρίου Καραχάλιου.

Η έκθεση αυτή παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον γιατί εκτός από την περιγραφή των γεγονότων, παρατίθενται κατάλογος απωλειών καθώς και σχετικός χάρτης των επιχειρήσεων.

Το υλικό αυτό είναι του φίλου και αναγνώστη του ιστολογίου μου Γεωργίου Μέντζου.

Η ΕΚΘΕΣΗ

Την 5^η πρωινή ώρα της 19^ης Νοεμβρίου 1940 ο Λόχος ευρισκόμενος στα υψώματα βόρεια του χωριού Κάτω Ραβένια Πωγωνίου έλαβε τη διαταγή να κινηθεί προς κατάληψη του υψώ­ματος Καγιούνενα διερχόμενος τον ποταμό Γορμό σε σημείο χαρακτηριζόμενο επί του χάρτου με το γράμμα Ρ.

       Επειδή κατά τη νύχτα ο προσανατολισμός με το χάρτη ήταν αδύνατος λαμβανομένου υπόψη ότι το έδαφος ήταν τελείως άγνωστο, ο Λόχος αναγκάστηκε να αναζητήσει ως οδη­γό στρατιώτη του Ανεξαρτήτου Τάγματος Δελβινακίου από τη Βήσσανη. Ο εν λόγω οδη­γός παρά τη λεπτομερή ενημέρωσή του από τον Διοικητή του Λόχου, οδήγησε το Λόχο όχι στον ανωτέρω λόφο αλλά σε άλλο ύψωμα περίπου δύο χιλιόμετρα βορειότε­ρα.

        Στις 8:30 ο Λόχος ως προπομπός διήλθε τον ποταμό από το σημείου βορειότερα του διαταχθέντος και αφού ανήλθε στις έναντι απότομες και από­κρημνες κλιτύες κατέλαβε βραχώδες ύψωμα κρίσιμης σημασίας. Και τούτο επειδή η κατά­ληψη του υψώματος διευκό­λυνε την άνοδο της Διλοχίας του Ανεξαρτήτου Τάγματος Δελβι­νακίου, η οποία κατέλαβε τα βορειότερα υψώματα στην περιοχή όπου βρίσκεται το εξω­κλή­σι του Αγίου Αθανασίου. Εκεί όμως άρχισε να βάλλεται δραστικά από εχθρικά πυρά πεζικού με συνέπεια να καθηλωθεί και η περαιτέρω προώθηση της να καταστεί προβληματική.

       Οι απώλειες του εχθρού κατά τη φάση αυτή ήταν σημαντικές φθάνοντας τους 20 νε­κρούς από τους οποίους δύο αξιωματικοί πάνω στο ύψωμα και αρκετοί σε χαμηλότερα υψόμετρα. Επίσης συνελήφθησαν 30 αιχμάλωτοι που παραδόθηκαν προς φύλαξη στη δι­λο­χία του Ανεξαρτήτου Τάγματος. Οι απώλειες του Λόχου ήταν ένας ελαφρά τραυμα­τι­σμένος.

     Την επιτυχία απέδωσε ο διοικητής του Λόχου στην οργανωθείσα βάση εξόρμησης και την ταχύτητα της προς τα εμπρός κινήσεως του Λόχου που συνετέλεσε στον αιφνιδιασμό του εχθρού.

     Μετά την κατάληψη του εν λόγω βραχώδους υψώματος ο Λόχος βρέθηκε μπρος από τη Βήσσανη και ο Διοικητής του εν γνώσει του γεγονότος ότι είχε γίνει αθέλητη παρέκκλι­ση από την προβλεπόμενη κατεύθυνση έκανε λοξή στροφή προς τα αριστερά κατευθυνό­με­νος προς Καγιούνενα. Στο πλαίσιο αυτής της κίνησης κατέλαβε ένα άλλο ύψωμα καταδιώκοντας τον εχθρό αλλά εβλήθη πλευρικά και είχε αρκετές απώλειες. Όταν δε δέχτηκε και αντεπί­θε­ση από εχθρική δύναμη μεγαλύτερη τάγματος αναγκάστηκε να σταματήσει.

     Ο Διοικητής του Λόχου ήλθε αμέσως σε επαφή με τον Διοικητή του Ανεξαρτήτου Τάγματος Δελβινακίου Ταγματάρχη Τζανή Αλιβιζάτο στον οποίο ανέφερε την αποστολή του και ζήτησε να προχωρήσει η διλοχία του Τάγματος που ουδεμία πίεση δέχονταν προ­κειμένου να διευκολύνει την προώθηση του Λόχου προς εκπλήρωση της αποστολής του και περαιτέρω να καλύψει τα νώτα του Λόχου μετά την ολοκλήρωση της εν λόγω κίνησης. Η απάντηση του Διοικητού του Ανεξαρτήτου Τάγματος ήταν ότι η διλοχία είχε εντολή να σταματήσει εκεί που βρίσκονταν τη στιγμή εκείνη και ότι ο διοικητής του Λόχου ως εκ της θέσεως του θα έπρεπε να σκεφθεί μόνος του τι πρέπει να πράξει[1].

    Κατόπιν αυτών ο διοικητής του Λόχου διέταξε τους άνδρες του να κρατηθούν με κάθε θυσία στα υψώματα που είχαν καταλάβει. Και οι μεν εχθρικές επιθέσεις αποκρούονταν αλλά και οι απώλειες του Λόχου αυξάνονταν σε μεγάλο βαθμό.

     Οι στρατιώτες διατηρούσαν άριστο ηθικό αλλά άρχισαν να φωνάζουν ζητώντας πυρομα­χικά που είχαν λιγοστέψει. Σε σχετικό αίτημα λήφθηκε αρνητική απάντη­ση από τη διοίκηση του Τάγματος Δελβινακίου. ΄Ετσι ο διοικητής του Λόχου αναγκάστηκε να απευθύνει στους άνδρες του σύσταση για οικονομία πυρομαχικών, η δε εκδίωξη του επι­τι­θέμενου εχθρού να γίνει με φωνές «Εφ’ όπλου λόγχη – Αέρα». Στη φάση αυτή τραυ­ματίστηκε ο Διοικητής του Λόχου και δύο διμοιρίτες[2].

    Το ύψωμα εξακολουθούσε να κατέχεται και σε τούτο επέδρασε η παραμονή του διοικητή του Λόχου στο πεδίο της μάχης και μετά τον τραυματισμό[3] του και μέχρι το απόγευμα της ίδιας μέρας οπότε δήλωσε στους στρατιώτες του ότι δεν εννοεί να εγκαταλείψει το ύψωμα με τις λέξεις «εγώ θα μείνω εδώ και αν θέλετε να αφήσετε τον λοχαγό σας να τον συλλάβουν αιχμάλωτο, φύγετε». Η απάντηση των στρατιωτών ήταν με μια κραυγή «Όχι, δεν θα τον εγκα­ταλείψουμε, εδώ θα πεθάνουμε όλοι» και έβαλαν όρθιοι.

     Ο ηρωισμός των οπλιτών και αξιωματικών του Λόχου κατέπληξε τον διοικητή του, και παρά τις σοβαρές απώλειες από 35 τραυματίες μεταξύ των οποίων, όπως προαναφέρθηκε, του ιδίου και δύο διμοιριτών και τέσσερις νεκροί[4], εξακολουθούσαν να παραμένουν στις θέσεις τους βάλλοντες όρθιοι και εκδιώκοντες τον εχθρό με τις φωνές «Εφ’ όπλου λόγχη – Αέρα».

     Εν τέλει ο διοικητής του Τάγματος Δελβινακίου ήλθε αυτοπροσώπως στο ύψωμα όπου αντιλήφθηκε τη σοβαρότητα της κατάστασης και ενίσχυσε τον Λόχο με πυρομαχικά.

           Εν Τ.Τ. 712 τη 16/12/1940

                              Ο

           τέως Δ/της του 6^ου Λόχου

                 Δημ. Καραχάλιος

---

[1] Βασική αιτία της έλλειψης επαρκούς συντονισμού των ελληνικών τμημάτων κυρίως από προ­σω­πι­κές αντιζηλίες, αποτελεί η συγκρότηση της δύναμης που ανέλαβε την ανακατάληψη των υψωμάτων της Βήσσανης από ετερόκλητες μονάδες που πλαισίωσαν τη διλοχία του Ανεξάρτητου Τάγματος Δελβινακίου του οποίου ο 1^ος Λόχος του δεν συμμετείχε. Οι μονάδες αυτές ήταν ο 2^ος Λόχος και ου­λαμός του 3^ου Λόχου του 1/40 Τάγματος Ευζώνων και ο 6^ος Λόχος του 15^ου Συντάγμα­τος Πεζικού Ιωαννίνων. Σε επίπεδο τακτικής ευθύνη θα πρέπει να αποδοθεί και σε αδυναμίες του επιτελείου της VIII Μεραρχίας να διευθετήσει διχογνωμίες των επικεφαλής των μαχόμενων τμημάτων αρνούμενο να αποστείλει αξιωματικούς του στα πεδία των μαχών για επιτοπία αξιολόγηση της κατάστασης. Ωστόσο τα προβλήματα αυτά αντισταθμίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τον ηρωισμό των περισσο­τέρων αξιωματικών και στρατιωτών. 

[2] Πρόκειται για τον Ανθυπολοχαγό Ελευθέριο Οικονόμου, ενώ του δεύτερου τα στοιχεία δεν είναι γνωστά.

[3] Στη διοίκηση του Λόχου αντικαταστάθηκε από τον επικεφαλής της 1^ης διμοιρίας μόνιμο Ανθυπο­λο­χαγό Αλέξανδρο Σίτα από τον Καταρράκτη Άρτας.

[4] Πρόκειται για τους Τιμολέοντα Βάρδα από Δίλοφο Ζαγορίου, Γεώργιο Ευθυμίου από Κυρα­βγένα Τρι­χωνίδας, Νικό­λαο Καλο­γιάννη από Βαρνάδες Δωδώνης και Δημή­τριο Μέγγουλη από Λίππα Δω­δώ­νης.

ΧΑΡΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

­